Elewacja wentylowana, aby zostać dopuszczona do stosowania w budownictwie, musi posiadać KOT, czyli Krajową Ocenę Techniczną (kiedyś aprobatę techniczną AT). KOT dla tego typu wyrobów wydawana jest na podstawie ETAG 034 oraz EAD 090062-00-0404:2018. Natomiast dodatkowo elewacje podlegają przepisom krajowym, zawartym w rozporządzeniu dotyczącym Warunków Technicznych Jakim Powinny Odpowiadać Budynki i Ich Usytuowanie.
Mimo tego, że poszczególne elementy elewacji spełniają odpowiednie wymogi i dopuszczenia do stosowania w budownictwie, nie oznacza to, że całość będzie spełniać niezbędne wymagania bezpieczeństwa oraz trwałości. Do częstych przyczyn można zaliczyć niekompatybilność poszczególnych elementów, np. korozję materiałów przy wzajemnym kontakcie lub różne współczynniki rozszerzalności termicznej elementów okładzinowych i rusztów. W późniejszym okresie może to skutkować awarią elewacji.
Jakie są składniki elewacji wentylowanej?
Według wymogów ETAG 034 elewacją wentylowaną możemy nazwać zestaw elementów do obudowy ścian zewnętrznych, w którego skład wchodzą:
- zewnętrzna okładzina mocowana do rusztu – np. płyty cementowe, kamienne, ceramiczne, drewniane, drewnopodobne, lub te wykonane z tworzyw sztucznych, metali bądź laminatów,
- ruszt wykonany z aluminium, stali lub drewna, który mocowany jest do ścian zewnętrznych budynku,
- elementy mocujące okładzinę do rusztu, a także ruszt do ścian,
- materiały izolacyjne, takie jak wełna mineralna lub folia paroprzepuszczalna.
Elewacje wykonane za pomocą podwójnych samonośnych płyt izolacyjnych lub samonośnych płyt warstwowych objętych ETAG 016 nie zaliczają się do elewacji wentylowanych. Standardowe rozwiązania w postaci systemu elewacji wentylowanej dostępne na rynku składają się z podkonstrukcji aluminiowej, warstwy izolacyjnej z welonem oraz okładziny zewnętrznej. Warstwa izolacyjna z welonem szczelnie przylega do powierzchni ściany, a okładziny zewnętrzne zwane płytami elewacyjnymi służą jako ochrona przed niekorzystnym wpływem warunków atmosferycznych. Między warstwą izolacji a płytami znajduje się przestrzeń wentylacyjna, która pozwala na swobodny przepływ powietrza. Głównymi elementami mocującymi okładzinę do ściany budynku są konsole i ruszt – podlegają one licznym wymogom, które zawarte są w obowiązujących przepisach.
Podsumowując, według wymogów ETAG 034 i EAD 090062-00-0404:2018 elewacje bada się pod kątem uderzenia ciałem miękkim ciężkim, twardym, lekkim, grzania-deszczowania, sił operacyjnych poziomych oraz w komorze klimatycznej. Kwestie takie jak termika, mostki czy odpadanie elewacji, wynikają z Warunków Technicznych (WT).
Elewacje wentylowane – na co zwrócić uwagę, aby spełniały wymogi ETAG 034, EAD 090062-00-0404:2018 oraz WT?
Elewacje wentylowane podlegają wielu wymogom zawartym w obowiązujących przepisach, czyli zarówno w ETAG, EAD, jak i w Warunkach Technicznych Jakim Powinny Odpowiadać Budynki i Ich Usytuowanie.
Punktowe mostki termiczne
Przede wszystkim należy zadbać o ograniczenie punktowych mostków termicznych – powstają one poprzez przebijanie ocieplenia do konstrukcji stanu surowego budynku. Wykorzystanie nieodpowiednich materiałów może skutkować znacznym obniżeniem efektywności energetycznej danego obiektu.
Wymogi zostały określone w rozporządzeniu Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 5 lipca 2013 r. Zgodnie z wymogami zawartymi w WT, zaplanowane zostało stopniowe obniżanie parametrów współczynnika przenikania ciepła dla przegród budowlanych. Wszystkie obliczenia termiczne powinny być wykonane według norm zawartych w wykazie polskich norm, powołanych przez rozporządzenie.
Nieodpadanie podczas pożaru
Aby elewacja wentylowana spełniała wszystkie wymagane warunki, niezbędne jest, aby nie odpadała ona podczas pożaru w określonym przez przepisy czasie. Wymagania w tym zakresie zostały zawarte w Warunkach Technicznych Jakim Powinny Odpowiadać Budynki i Ich Usytuowanie, a konkretnie w § 225, który mówi:
Elementy okładzin elewacyjnych powinny być mocowane do konstrukcji budynku w sposób uniemożliwiający ich odpadanie w przypadku pożaru w czasie krótszym niż wynikający z wymaganej klasy odporności ogniowej dla ściany zewnętrznej, określonej w § 216 ust. 1, odpowiednio do klasy odporności pożarowej budynku, w którym są one zamocowane.
Odporność na korozję międzymateriałową
Odporność na korozję międzymateriałową to kolejny wymóg, jaki muszą spełniać konsole mocujące elewacje. Na rynku można zaobserwować rozwiązania z aluminium, które nie mają zgodności chemicznej z alkalicznymi materiałami budowlanymi, takimi jak beton. W przypadku kontaktu z takimi materiałami powierzchnię aluminium zaczynają pokrywać plamy i wżery, które są trudne do usunięcia i mogą skutkować osłabieniem nośności konstrukcji. Z tego powodu do konsol aluminiowych stosuje się podkładki z folii EPDM lub innych tworzyw sztucznych, a podobne materiały wykorzystuje się także do rozdzielenia elementu wspornika przebijającego warstwę ocieplenia lub jako przedłużenie konsoli.
Wszystkie powyższe aspekty powinny zostać przeanalizowane przez projektantów obiektów w celu upewnienia się, że elewacja wentylowana spełnia wszystkie przepisy zawarte w Warunkach Technicznych Jakim Powinny Odpowiadać Budynki i ich Usytuowanie.
Cechy charakterystyczne podkonstrukcji ze stali nierdzewnej
Konsole wykonane ze stali nierdzewnej charakteryzuje wyższa nośność niż w przypadku konsol aluminiowych. Ponadto, cechują je także bardzo dobre parametry izolacyjności termicznej. Konsole wykonane ze stali nierdzewnej bez termopodkładek znacznie ograniczają przewodzenie zimna do ściany przykrytej wełną mineralną – nie przyczyniają się do utraty ciepła i wychłodzenia ściany od strony zewnętrznej. Stal nierdzewna należy także do materiałów, które posiadają zgodność chemiczną z alkalicznymi materiałami budowlanymi.
Elewacje wentylowane – jakość spełniająca wymogi ETAG 034 i WT
Elewacje wentylowane posiadają specyficzne właściwości, które należy wziąć pod uwagę podczas wykonywania projektu. Niosą za sobą także szereg zalet, jednak są często narażone na błędy podczas wykonania, związanych często z wyborem niekompatybilnych z okładziną elementów montażowych lub nieuwzględnieniem strefy korozyjnej. Te kwestie są często pomijane w budownictwie tradycyjnym, jednakże są niezwykle istotne, aby nie tylko poszczególne części, ale cała elewacja wentylowana spełniała wszelkie wymogi ETAG 034 oraz wytyczne Warunków Technicznych dotyczące budynków i ich usytuowania i była jak najbardziej efektywna.
Warto dodać, że firma AGS ma w ofercie również inne systemy mocowań, w tym: profile montażowe, wykorzystywane jako ruszty do mocowania okładzin zewnętrznych, np. profile aluminiowe czy profile stalowe.